Audyt zarządzania wiedzą w oparciu o analizę sieci społecznych SNA

W dobie tworzenia się gospodarki opartej na wiedzy, w której wiedza jest głównym zasobem ekonomicznym stając się podstawowym źródłem przewagi konkurencyjnej, zagadnienie zarządzania tym zasobem ma kluczowe znaczenie dla budowania strategii przedsiębiorstwa. Wiedza pracowników, zarówno ta usystematyzowana (tzw. jawna) jak również ta oparta na doświadczeniu (tzw. ukryta) przy właściwym jej wykorzystaniu stanowić może o sukcesie całego przedsiębiorstwa. Składa się ona bowiem na tzw. kapitał intelektualny przedsiębiorstwa. W związku ze specyfiką tego zasobu, przedsiębiorstwo chcące się przystosować do wymogów gospodarki wiedzy powinno w sposób świadomy prowadzić politykę w tym obszarze, której celem będzie maksymalizacja wykorzystana kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa jak również systematyczne jego wzbogacanie. Zgodnie z przyjętą systematyką proces zarządzania wiedzą obejmuje działania w zakresie pozyskiwania i rozwijania wiedzy, kodyfikacji (przechowywania) wiedzy, transferu (dzielenia się wiedzą) i wykorzystywania wiedzy. Punkt wyjścia do tego rodzaju działań powinna stanowić diagnoza istniejących zasobów wiedzy oraz schematów jej pozyskiwania i rozwoju, przechowywania, transferu i wykorzystywania. W tym celu warto rozważyć możliwość przeprowadzenia audytu w tym zakresie opartego na metodzie SNA.

Celem audytu zarządzania wiedzą przeprowadzonego w oparciu o analizę sieci społecznych (SNA) jest pomiar efektywności różnych aspektów zarządzania wiedzą w organizacji oraz dostarczenie danych niezbędnych do podjęcia koniecznych działań mających na celu usprawnienie funkcjonowania organizacji w tym względzie. Audyt pozwala przede wszystkim wskazać zasoby wiedzy posiadane przez przedsiębiorstwo, w tym kluczowe zasoby stanowiące o pozycji względem konkurencji. Badanie to umożliwia również określenie zapotrzebowania pracowników na wiedzę z danego zakresu, co z kolei powinno pomóc w zaplanowaniu między innym szkoleń wewnętrznych i zewnętrznych.  Wykorzystanie metody SNA pozwala natomiast prześledzić proces transferu wiedzy między pracownikami i/lub poszczególnymi grupami pracowników, jak również wskazać istniejące wspólnoty praktyków (Communities of Practice- CoP), wąskie gardła oraz tzw. liderów wiedzy dla poszczególnych obszarów wiedzy oraz całej organizacji. Na tej podstawie opracowywane są rekomendacje mające na celu usprawnienie procesów związanych z zarządzaniem wiedzą, budowanie kultury sprzyjającej dzieleniu się wiedzą oraz budowanie spójnego systemu w tym obszarze pozwalającego na efektywne korzystanie z kapitału intelektualnego przedsiębiorstwa.

Audyt zarządzania wiedzą jest ofertą skierowana do wszystkich organizacji chcących podjąć trud prowadzenia świadomej polityki w tym zakresie lub mających na celu zmiany dotychczasowych działań. Ze względu na ścisły związek pomiędzy komunikacją wewnętrzną a zarządzaniem wiedzą przy okazji realizacji audytu zarządzania wiedzą oferowane jest również równoległe przeprowadzenie audytu komunikacji wewnętrznej. Oba badania uzupełniając się wzajemnie dają szczegółowy obraz organizacji pozwalając zaplanować działania w obu tych wzajemnie od siebie zależnych obszarach.

Zastosowanie metody SNA w zakresie zarządzania wiedzą pozwala na analizę tego zjawiska na trzech podstawowych poziomach:

•    Poziom makro (tj. zarządzanie wiedzą w całej organizacji) – np. wskazanie kluczowych zasobów wiedzy, określenie zapotrzebowania na wiedzę;

•    Poziom meso (tj. rola poszczególnych grup pracowników w zarządzaniu wiedzą) – np. odtworzenie procesu przepływu wiedzy między grupami pracowników,  identyfikacja wspólnot praktyków, odtworzenie procesu przepływu wiedzy w ramach danego obszaru merytorycznego;

•    Poziom mikro (tj. rola poszczególnych pracowników w zarządzaniu wiedzą) – poszukiwanie liderów wiedzy w ramach poszczególnych obszarów merytorycznych, poszukiwanie liderów wiedzy w ramach wszystkich kluczowych obszarów merytorycznych, identyfikacja wąskich gardeł w przepływie wiedzy.

Prezentacja na temat audytu zarządzania wiedzą znajduje się w tym miejscu.